Ο Dr Κωνσταντινίδης ήταν πρόεδρος και είχε την πλήρη επιστημονική ευθύνη της
διοργάνωσης του 15ου παγκόσμιου συνεδρίου ρομποτικής το οποίο διοργανώθηκε
στη Ρώμη τον Νοέμβριο του 2024 από την Παγκόσμια Επιστημονική Εταιρεία
Ρομποτικής Χερουργικής «Clinical Robotic Surgical Association CRSA
WORLDWIDE CONGRESS 2024» και τα γραφεία της είναι στο Σικάγο των
Ηνωμένων Πολιτειών .
Στο Συνέδριο Ρομποτικής συμμετείχαν χειρουργοί από όλο τον κόσμο που είχαν
μεγάλη εμπειρία της ρομποτικής χειρουργικής, από όλα τα κορυφαία πανεπιστήμια,
νοσοκομεία και παρουσιάστηκαν όλες οι τελευταίες τεχνολογικές εφαρμογές και
επιστημονικές εξελίξεις σε ογκολογικά θέματα, στομάχου, παγκρέατος, λεπτού και
παχέος εντέρου, σπληνός, επινεφριδίων, ήπατος, γυναικολογικά, ουρολογικά,
διαφραγματοκήλες, κήλες κοιλιακού τοιχώματος, όπως και διάφορα άλλα
προβλήματα του ανθρώπινου οργανισμού.

Ο Dr Κωνσταντίνος Μ. Κωνσταντινίδης MD,PhD,FACS,MAMSE
Δ/ντής Γενικής, Λαπαροσκοπικής, Ογκολογικής και Ρομποτικής Χειρουργικής
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
έδωσε συνέντευξη στην Τζένη Παντελή

Καλώς ήρθατε στην εφημερίδα τα ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΟΥ ΜΟΝΤΡΕΑΛ.
Dr Κωνσταντίνε Κωνσταντινίδη είστε ο πρώτος χειρουργός που έκανε ρομποτική
εγχείρηση στην Ελλάδα αλλά και στην Νότια Ευρώπη. Είναι μεγάλη μας χαρά που
θα μας ενημερώσετε για τα θέματα που συζητήθηκαν στο 15ο παγκόσμιο συνέδριο
ρομποτικής Χειρουργικής το Νοέμβριο στην Ρώμη. Ήταν ιδιαίτερη τιμή για την
Ελλάδα να είστε ο πρόεδρος του συνεδρίου.
Ευχαριστώ καταρχάς για την τιμητική πρόσκληση
κα. Παντελή. Είναι για μένα χαρά να μιλήσουμε για τις εξελίξεις της δικής μου
επιστήμης, που είναι η γενική χειρουργική. Αν συνδυάζουμε και την ρομποτική τότε
έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, που μπορούμε να προσφέρουμε σε
ανθρώπους, που έχουν την ανάγκη μίας χειρουργικής επέμβασης.
Όντως το 15ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ρομποτικής Χειρουργικής που διοργανώθηκε
από την Παγκόσμια Επιστημονική Εταιρεία Ρομποτικής χειρουργικής που λέγεται
Clinical Robotic Surgical Association CRSA και τα γραφεία της είναι στο Σικάγο των
Ηνωμένων Πολιτειών. Καταφέραμε σε τρεις μέρες να έχουμε τους κορυφαίους
χειρουργούς από τα κορυφαία πανεπιστήμια και νοσοκομεία από όλον τον κόσμο.
Στο συνέδριο συμμετείχαν χειρουργοί, που είχαν μεγάλη εμπειρία της ρομποτικής
χειρουργικής και παρουσιάστηκαν όλες οι τελευταίες τεχνολογικές εφαρμογές και
επιστημονικές εξελίξεις σε ογκολογικά θέματα, στομάχου, παγκρέατος, λεπτού και
παχέος εντέρου, σπλήνα, επινεφρίδια, ήπαρ, γυναικολογικά, ουρολογικά,
διαφραγματοκήλες, κήλες, χολοκυστεκτομές όπως και άλλα προβλήματα του
ανθρώπινου οργανισμού.
Γνωρίζουμε πολύ καλά την τεχνολογία που είχαμε το 2006 αλλά σήμερα έχει
βελτιωθεί πάρα πολύ και καταφέραμε να βάλουμε στη σειρά τα προβλήματα.

Από την άλλη πλευρά είναι το γυναικολογικά, τα ουρολογικά για τα οποία δεν θα
μιλήσω γιατί δεν είναι στον τομέα της γενικής χειρουργικής.
Βρεθήκαμε να συζητούμε από το πρωί μέχρι το βράδυ θέματα που έχουν ενδιαφέρον
για μας τους χειρουργούς. Βέβαια για το καλό των ασθενών μας, εφαρμόζουμε
σήμερα την υπερσύγχρονη τεχνολογία που μας κάνει καλύτερους χειρουργούς.
Dr Κωνσταντινίδη ποιο είναι το ζητούμενο;
Να μην έχω επιπλοκές, να μη χάνω αίμα, να μην πονάει ο ασθενής μου, να έχει καλό
αισθητικό αποτέλεσμα. Να μην καταλήξει στη μονάδα εντατικής θεραπείας, να μη
χρειαστεί να ξαναμπεί στο νοσοκομείο επειδή είχε επιπλοκές.
Όλα αυτά ήταν θέματα συζήτησης και ευτυχώς έχουμε προχωρήσει πάρα πολύ.
Ήταν μεγάλη τιμή για την Ελλάδα να προεδρεύετε στο Συνέδριο και μάλιστα
“επιβάλλατε” ως trademark τον Παρθενώνα στις αφίσες του συνεδρίου.
Μιλήστε μας αναλυτικά για όλες τις νέες τεχνικές που εφαρμόζουμε στην ρομποτική,
ποια είναι τα θέματα που συζητήθηκαν και η τεχνητή νοημοσύνη τι ρόλο έχει παίξει;

Ήταν τεράστια τιμή για μένα ως χειρουργός και ως Έλληνας. Μ΄έχουν εκλέξει οι
συνάδελφοι μου να είμαι ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Επιστημονικής Εταιρείας
Ρομποτικής Χειρουργικής και επίσης να είμαι και ο Πρόεδρος του Παγκόσμιου
Συνεδρίου που έγινε 21-22-23/11/2024 στη Ρώμη.
Μέσα στα πλαίσια της προβολής του συνεδρίου καταφέραμε η αφίσα να έχει σαν
κύριο θέμα, όχι μόνο τα εργαλεία και τα τεχνολογικά επιτεύγματα, αλλά τον
Παρθενώνα και επίσης το Κολοσσιαίο της Ρώμης.
Όλα αυτά τα συνδυάσαμε με ένα τρόπο ώστε η λάμψη που βγαίνει από τον
Παρθενώνα να είναι πάρα πολύ ισχυρή.
Ήταν η ατραξιόν του Συνεδρίου, γιατί ο καθένας που μιλούσε ήταν μπροστά ακριβώς
από αυτήν την εικόνα.
Αυτό το αποδέχτηκαν όλοι με χαρά, γιατί όλοι προτιμούσαν να έχουν μια τέτοια
εικόνα παρά τα ρομποτικά εργαλεία, που κάθε τόσο αλλάζουν.
Αυτό είναι μία σταθερά αξία, που ξεκινάει χιλιάδες χρόνια πριν από την Ελλάδα που
εμείς καταφέραμε ως Έλληνες να την συνεχίσουμε και να την έχουμε και σήμερα.
Να είμαστε πολύ περήφανοι για αυτή την εξέλιξη που ξεκινάει από την ιπποκράτειο
σκέψη και τον ιπποκράτειο όρκο.
Είχαμε τη μεγάλη χαρά να παρουσιάσουμε πολλές εργασίες.
Με βίντεο παρουσιάσεις προβλημάτων που έχουν σχέση με τον καρκίνο
παγκρέατος, πώς το αντιμετωπίζουμε ρομποτικά, με τον καρκίνο στομάχου, με την
αντιμετώπιση της διαφραγματοκήλης και της παλινδρόμησης.
Με την χειρουργική του παχέος εντέρου και του ορθού.
Πώς θα αποφύγουμε παραφύση έδρες; Πώς θα αποφύγουμε κολοστομίες,
ειλεοστομίες και πώς να αντιμετωπίζουμε τις δύσκολες και πολύπλοκες επεμβάσεις.
Αν κάποιος έχει χειρουργηθεί σε ένα πρόβλημα και χρειάστηκε δεύτερη επέμβαση ή
τρίτη.

Έχετε χειρουργήσει αρκετούς αθλητές παγκοσμίου επιπέδου. Πως αντιμετωπίζετε
ρομποτικά αυτές τις περιπτώσεις;
Ένα μεγάλο μέρος των παρουσιάσεων μας είχε να κάνει με τη χειρουργική των
αθλητών. Τις κήλες των αθλητών που έχουμε μία τεράστια εμπειρία για αυτούς τους
high level αθλητές. Έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον οι σύνεδροι για αυτά που συζητάμε
στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Η εξέλιξη όμως δεν είναι μόνο τι κάνω εγώ μέσα στο χειρουργείο δεν είναι μόνο το
αποτέλεσμα, που έχω πάνω στον ασθενή μου.
Είναι πως θα με βοηθήσει εμένα η τεχνολογία να έχω καλύτερα όπλα στα χέρια μου,
καλύτερα εργαλεία. Αν θυμηθούμε πριν από 20 χρόνια η τηλεόραση μας δεν είχε
καμία σχέση με αυτή που βλέπουμε σήμερα.
Η εικόνα στο ρομποτικό μου σύστημα είναι τρισδιάστατη και μεγεθυσμένη. Μου δίνει
μία καταπληκτική εικόνα του οργάνου πάνω στο οποίο χειρουργώ, είτε είναι το
πάγκρεας, το στομάχι, το ήπαρ κτλ Είναι μάλιστα αναίμακτη, λόγω των εργαλείων
που μου επιτρέπουν να καυτηριάζω.
Έρχεται τώρα η τεχνητή νοημοσύνη και μας πηγαίνει προς το καλύτερο.
Τι θέλω να πάρω από την τεχνητή νοημοσύνη; Δεν περιμένω να μου πει τι να κάνω
το σύστημα της τεχνητής νοημοσύνης, πρέπει να το γνωρίζω ως χειρουργός.
Η ανατομία του κάθε ανθρώπου, είναι διαφορετική.
Αλλιώς είναι τα αγγεία, αλλιώς είναι οι μεταξύ τους σχέσεις των οργάνων. Πρέπει ο
χειρουργός να είναι ο γνώστης.
Πώς θα χειριστεί τα όργανα; Τι θα αφαιρέσει, πώς θα τα ξαναδημιουργήσει, πώς θα
κάνει τις αναστομώσεις για να λειτουργούν; Η τεχνητή νοημοσύνη μας διευκολύνει
πάρα πολύ γιατί της δίνουμε την αξονική ή τη μαγνητική ή τον υπέρηχο και μας
αναλύει τα δεδομένα πριν το χειρουργείο.
Επομένως εγώ ξέρω η τεχνητή νοημοσύνη, αυτή τη στιγμή, μου δίνει δυνατότητες να
είμαι αισιόδοξος, δεν μπορεί να με αντικαταστήσει κανένα μηχάνημα, δεν μπορεί να
αντικαταστήσει το γιατρό!
Τι συζητήσατε για το θέμα της τηλερομποτικής εδώ μπορεί να προσφέρει η τεχνητή
νοημοσύνη και αν θέλετε αναπτύξτε μας λίγο αυτό τον τομέα που βρισκόμαστε και τι
μπορεί να γίνει στο μέλλον.
Η τηλερομποτική ήταν ένα από τα κεντρικά θέματα.
Πώς θα μπορέσουμε εξ αποστάσεως να κάνουμε χειρουργικές επεμβάσεις.
Το 2019, τον Δεκέμβριο η δική μου ομάδα, σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο
Αθηνών. δουλέψαμε περισσότερο από ένα με ενάμιση χρόνο σε ένα σύστημα που
δημιούργησε το Πολυτεχνείο, να υπακούει δίχως να υπάρχουν καλώδια, που να
συνδέουν τα διάφορα εργαλεία μεταξύ τους.
Τον Δεκέμβριο του 2019 πήγα στα Τρίκαλα και με Wifi έδειξα πώς μπορούμε στο
Ιατρικό Αθηνών να κάνουμε πράξεις χειρουργικές να κόβουμε, να ράβουμε. Αυτό
έχει μεγάλη επιτυχία, με τη διαφορά ότι υπήρχε χρονοκαθυστέρηση. Όταν εγώ έκοβα
καθυστερούσε από την άλλη πλευρά οπότε δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή να το
εφαρμόσουμε.

 

Σήμερα το έχουμε εξελίξει και το επίτευγμα αυτό της ρομποτικής πράξης μεταφέρει
πολύ γρήγορα την εικόνα, και πιθανόν αργότερα να έχουμε μεγαλύτερη μεταφορά
εικόνας.
Ήδη κάποιες εταιρείες στην Αμερική έχουν κάνει πολλά πειράματα τα οποία είναι σε
εξέλιξη και θα μπορέσουν να δώσουν το οκ όπως λέμε και σε άλλα κράτη όπως
την Κίνα και την Σαγκάη.
Στο Μαρόκο έκαναν επίδειξη χειρουργικής επέμβασης.
Η διαδικασία αυτού του επιτεύγματος τρέχει πολύ γρήγορα και οι εταιρείες το
εξελίσσουν.
Μπορείτε να κάνετε τηλερομποτική επέμβαση από το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών;
Μπορώ να έχω την κονσόλα μου, που είναι τα χέρια μου και τα μάτια μου και τα
πόδια μου κάτω στα πεντάλ να βλέπω και να χειρουργώ τον ασθενή μου ο οποίος
μπορεί να είναι οπουδήποτε στον κόσμο.
Αν η εικόνα αυτή είναι στην Κάρπαθο που είναι το νησί μου και είχαμε τους
γιατρούς, που θα είχαν προετοιμάσει τον ασθενή και εγώ από εδώ να κάνω τις
κινήσεις και να συνεννοούμαστε μέσα από το χειρουργείο.
Αυτό έχει γίνει ήδη το 2001 για πρώτη φορά από τον καθηγητή Μαρασκό και τον
Γκανιέρ, μεταξύ Γαλλίας και Νέας Υόρκης.
Έκανε την πρώτη επέμβαση τηλε-ρομποτικής. Άρα ξεκινήσαμε δοκιμαστικά πολύ
παλιότερα και προχωράμε πολύ γρήγορα.
Αντί να τρέχουμε σε κάθε νοσοκομείο μπορούμε εξ αποστάσεως να καθοδηγούμε
τους χειρουργούς για να κάνουν επεμβάσεις, άρα τι κάνουμε τώρα; Γινόμαστε ακόμα
καλύτεροι αφού διδάσκουμε την εξέλιξη της τεχνολογίας.
Στο συνέδριο αναπτύχθηκε και δίκτυο εκπαίδευσης μεταξύ των ρομποτικών γιατρών.
Αναπτύχθηκε σ’ αυτό το συνέδριο, εκπαιδευτικό δίκτυο. Ήδη εδώ και πάρα πολλά
χρόνια υπάρχει αυτό το δίκτυο με όλους εμάς που ασχολούμαστε με τη ρομποτική
χειρουργική και ειδικά στις επιστημονικές εταιρείες.
Διοργανώνουμε εκπαιδευτικά σεμινάρια, που έχουν σχέση με το πώς θα μάθει ο
χειρουργός την τεχνολογία.
Αυτό είναι το εύκολο. Δεν είναι τόσο δύσκολο να μάθει κάποιος την τεχνολογία. Το
θέμα είναι να ξέρει τι επέμβαση να κάνει στον άνθρωπο και πώς πρέπει να
αντιμετωπίσει το καθετί και φυσικά η τεχνολογία τον βοηθάει να γίνει καλύτερος εκεί.
Άρα η εκπαίδευση ως προς την τεχνολογία δεν είναι το δύσκολο.
Ο συντονισμός αυτών των δύο χρειάζεται για να μην έχουμε καμπύλη εκμάθησης.
Εγώ, όπως ξέρετε, το έχουμε πει κι άλλη φορά Είμαι proctor επιβλέπω τους
συναδέλφους μου σε όλη την Ευρώπη.
Το 2007 επέβλεπα όλα τα προγράμματα της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της
Κύπρου για να ξεκινήσουν τα πρώτα χειρουργεία τους.
Από κει και πέρα, σε πολλά κράτη της Ευρώπης που μπορέσαμε να κάνουμε
επίβλεψη σε πολλούς συναδέλφους στα νοσοκομεία, που μας το ζήτησαν οι ίδιοι να
τους επιβλέψουμε.
Θα πρέπει να αναφερθώ σε μία φοβερή εξέλιξη που είναι η ρομποτική χειρουργική
διαμέσου μιας τομής single site surgery. Ήταν κεντρικό μέρος των ομιλιών και των

παρουσιάσεων στο Συνέδριο μας. Είμαι ο πρώτος που την ξεκίνησα στον κόσμο το
2011.
Και πάντα γίνονται αναφορές από όλους τους συναδέλφους μου ότι ξεκίνησε στην
Ελλάδα.
Επεμβάσεις σήμερα στο μαστό που γίνονται με αυτή την τεχνική είναι
πρωτοποριακές, θα έλεγα ότι για αυτή την τεχνική, είμαι πολύ περήφανος!
Είναι αλήθεια ότι είστε πρωτοπόρος.
Πραγματοποιήσατε για πρώτη φορά επέμβαση ρομποτικής στην Ελλάδα.
Για πρώτη φορά και στη Νότια Ευρώπη είναι πολύ σημαντικοί τίτλοι και
περιμένουμε από εσάς την τελευταία τελευταία εξέλιξη της ρομποτικής.
Αυτό που πιστεύω ότι πρέπει να γίνει είναι να εκπαιδευτεί η χειρουργική κοινότητα
για να μπορεί να εφαρμόζει αυτή την τεχνολογία.
Είναι εύκολα προσβάσιμη στους νεότερους συναδέλφους, οι οποίοι θα γίνουν καλοί
από την αρχή.
Θα βλέπουν καλύτερα, θα έχουνε μεγέθυνση, θα μπορούν να κάνουν τέτοιες
επεμβάσεις 35 ετών και να μη χρειαστεί να πάνε 55 για να κάνουνε σωστή και
σοβαρή και ασφαλή χειρουργική.
Ο εχθρός, ο δικός μου και των γιατρών όλων δεν είναι ο άλλος γιατρός, είναι η
ασθένεια. Αυτήν κυνηγάμε αυτός είναι ο εχθρός μας!
Άμα λοιπόν μπορώ να μάθω εγώ από τον άλλο μου συνάδελφο και ο άλλος από
μένα, να εκπαιδεύσει ο ένας τον άλλον δείχνωντας τα βίντεο που καταγράφουμε
και κάθε επέμβαση.
Εγώ εδώ πέρα έχω επισκέψεις από όλο τον κόσμο.
Έχουμε δεχτεί είτε είναι φοιτητές, είτε είναι ειδικευόμενους, είτε χειρουργούς, που
έρχονται και παρακολουθούν από τον Καναδά, από την Αμερική, έρχονται
συνάδελφοι χειρουργοί για να δούνε τι κάνουμε.
Πώς χειρίζονται κάποια πράγματα στο εξωτερικό; Ποιά είναι τα Πλεονεκτήματα να
έρχονται εδώ στην Ελλάδα. Πώς μπορεί να γίνει αυτό το πολυπόθητο δίκτυο μεταξύ
Ελλήνων γιατρών και γιατρών στο Εξωτερικό αλλά και ομογενών γιατρών;
Το κόστος της επέμβασης για το κάθε περιστατικό αυξάνει ανάλογα το πόσο σύνθετο
είναι και πόσο θα μείνει στο νοσοκομείο.
Ο κάθε ασθενής που θ’ έρθει όμως στο νοσοκομείο το δικό μας επί παραδείγματι το
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, θα ξέρει από πριν πόσο θα είναι το κόστος. Τι κόστος έχουν
τα υλικά; Οι αμοιβές των γιατρών θα είναι πολύ ενημερωμένος από πριν.
Πολλές φορές έρχονται οι ασθενείς για την νοσογόνο παχυσαρκία, για το γαστρικό
μανίκι. Θα ξέρουν από πριν ότι αυτή η επέμβαση έχει ένα κόστος επί παραδείγματι
10.000 δεν είμαι και τόσο σίγουρος πόσο είναι, αλλά αυτό που έχει να κάνει με το
κόστος σε μία ιδιωτική κλινική του Καναδά, της Αμερικής ή οπουδήποτε αλλού θα
είναι πάρα πάρα πολύ μεγαλύτερο.
Στην Ελλάδα είναι πολύ διαφορετικά, δηλαδή είναι μικρό το κόστος ,με υψηλή
ποιότητα υπηρεσιών αλλά κάθε φορά το συζητάει ο ασθενής με τον γιατρό του και
βγάζει το δικό του συμπέρασμα και παίρνει τη δική του απόφαση.